Doen en ervaren

Het produceren van compost en/of bokashi uit maaisel en toepassen in de kleine kringloop stuit nu nog op juridische en diverse praktische problemen op het gebied van vervuiling, ketenlogistiek en planning. We bundelen de problemen, kennisvragen, hiaten in wet- en regelgeving én de mogelijke oplossingen die bij een aantal lopende initaitieven worden ondervonden. Hiermee realiseren we enerzijds de kleine kringloop en voeden we andere onderdelen van ons project met informatie en geven anderzijds input aan lopende initiatieven zoals het Kennisprogramma CT/WUR en het Vernieuwersnetwerk Natuurlijke Reststromen.

Voor meer informatie over deze initiatieven en de manier waarop we hierbij gemeenten, provincie, omgevingsdiensten en de ministeries van I&W en LNV betrekken, volg de Nieuwspagina of neem contact op met Rolf Balvert.

Naast de activiteiten in de kleine kringloop realiseren we een aantal producten uit de verschillende bestanddelen van maaisel, waaronder plaatmateriaal en isolatiepanelen. In maaisel zit veel vocht dat vrijkomt bij de productie van deze vezels. Ook deze natte fractie biedt tal van mogelijkheden waaronder de productie van biogas en organische meststof voor bijvoorbeeld de glas- en tuinbouw.

Door bermmaaisel op deze manier te verwerken creëren we een circulaire keten met meervoudige en hoogwaardige toepassingsmogelijkheden van bermgras en haar bijproducten voor de (land)bouw, bodem en industrie.

Voor meer informatie over de meervoudige verwaarding van maaisel, volg de Nieuwspagina of neem contact op met Jelte van Mil.

Anders denken en organiseren

Voor het realiseren van de gemeenschappelijke ambitie is het doen en ervaren van meervoudige waardecreatie niet voldoende. Om écht een doorbraak te forceren dienen we een aantal van de randvoorwaarden in het systeem daadwerkelijk anders te organiseren dan nu het geval is. Hierbij richten we ons op drie onderwerpen:

• De functies van de berm en de grondstoffen die er van beschikbaar komen:
  • Hoe kunnen we bermen een rol laten spelen in het herstel van de biodiversiteit en het inrichten van groen-blauwe linten door de omgeving? En hoe geldt dat voor andere ecosysteemdiensten die op, in en langs bermen ontwikkelen?
  • Als we meer weten over de mate van vervuiling, kunnen we dan beter keuzes maken in de manier waarop we omgaan met maaisel?
• Ketenontwikkeling en maatschappelijk rendement
  • Hoe komen we tot een goede afweging voor het toepassen van maaisel richting bodem, bouw en/of buitenruimte?
  • Hoe ontwikkelen we een verdienmodel op basis van maatschappelijk rendement in plaats van winstmaximalisatie?
  • Hoe zorgen we ervoor dat de waarde die langs bermen wordt gerealiseerd herkent wordt in de financieringsvraag van de hub?
• Nieuwe organisatievormen en manieren van samenwerken
  • Hoe richten we het Inkoop- en aanbestedingsbeleid in zodat het duurzame regionale grondstofketens mogelijk maakt?
  • Hoe richten we het eigendomsmodel en aansturingsmodel van de pre-concurrentiële verwerkingslocatie in, waarin alle ketenpartners, inclusief de lokale overheden, duurzaam met elkaar samenwerken?

Ben jij een anders denker of heb je juist behoefte aan kennis over deze thema’s? Volg de Nieuwspagina of neem contact op met Aletta Martens.

Opschaling

We bundelen de ervaringen uit Fase 1 en de nieuwe methoden en technieken uit Fase 2 tot een business case voor een ‘vezel-hub’ in Zuid-Holland. Deze activiteiten worden geleid door Livio Bod en Richard Liebrechts.

Dry-run van de keten voorjaar 2024

Na de eerste maaironde in 2024 starten we een project waarin we als keten proefdraaien voor de meervoudige verwaarding van bermmaaisel zoals die uiteindelijk op de hub in de regio gaat plaatsvinden. Door proef te draaien leren we als keten samen te werken en halen we belangrijke informatie op voor de business case van de hub. Tegelijkertijd biedt het de aannemers kans om het maaisel hoogwaardiger weg te zetten en biedt het boeren, bouw- en marktpartijen praktijkervaring om te werken met het materiaal dat geproduceerd.

Dit project is de stap van anders denken naar anders doen, en daarmee ook het begin van anders organiseren. We verwachten tegen verschillende vraagstukken aan te lopen ten aanzien van aansturing van de keten, omgaan met risico’s, het (her-)verdelen van waarde, etc.

Nieuwsgierig hoe het ons is vergaan in deze dry-run? Zie het blog op deze website.

We hebben de intentie om deze dry-run in 2025 in groter volume te realiseren, idealiter 10 vrachten van 10 verschillende organisatie. Interesse? Meld je dan hier.